Tarihe Yardımcı Bilim Dalları
Tarihte meydana gelmiş olaylar ve bu olaylar sosyal kültürel ekonomik siyasal gibi birçok yönü mevcuttur. Tarihin ilgili alanlarının geniş olması tarihte yapı taşını oluşturan kaynaklardan dolayı tarihçilerin yaptıkları araştırma ve çalışmalarda birçok bilim dalından yararlandıkları aşikârdır. Bir araştırmacının bütün dallarda uzmanlaşamayacağı söz konusu olduğu için bu bilim dallarından faydalandığı bilinmektedir.
Bu bilim dallarını iki başlık altında toparlayacak olursak;
Bu bilim dallarını iki başlık altında toparlayacak olursak;
1.Yazı öncesi devirlerin incelenmesi konusunda tarih bilimine yardımcı olan bilim dalları
2.yazının keşfinden sonra tarihe yardımcı bilim dalları
Yazının keşfinden önce tarihe yardımcı bilim dalları
1-Arkeoloji (Kazı Bilimi): yapılan araştırmalar sonucu yer altında kalmış eserlerin gün yüzüne çıkmasına yardımcı olan bilim dalıdır.
2-Etnografya(Kültür Bilimi): araştırılan dönemin toplumunda kültür adet gelenek görenek ve yaşam biçimlerini inceleme ve araştırılmasında kullanılan bilim dalıdır.
3-Antropoloji (Irk Bilimi): İnsan ırkının sınıflandırılmasını, gelişimini ve kültürlerinin incelenmesinde araştırmalar yapan bilim dalıdır.
4-Coğrafya( Yeryüzü Bilimi): Tarihi olayların oluştuğu yer ve bölgeleri, yeryüzü şekillerini, ekonomik durum ve sistemlerinin incelenmesini yapan bilim dalıdır.
5- Kimya( C14 Metodu): yapılan araştırmalar ve elde edilen tarihi eserlerin hangi döneme ait olduklarını inceleyen bilim dalıdır.
Yazının İcadından Sonra Gelişen ve Tarihe Yardımcı Olan bilim Dalları
1. Paleografya (Yazı Bilimi); Eski dönemlere ait yazı ve kaynakların okunması ve çevrilmesine olanak sağlayan bilim dalıdır.
2. Epigrafya (Kitabeler Bilimi); Lahit, kitabe, anıt mezar ve mezarların incelenmesinde tarihe yardımcı olan bilim dalından biridir
3. Filoloji (Dil Bilimi); Toplum Dilinin incelenmesi, diller arasındaki yakınlık derecesi, bağları ve diller arasındaki etkileşimi araştıran bilim dalıdır.
4. Numizmatik (Para Bilimi);Araştırılan döneme ait paraları inceleyen bilim dalıdır.
5. Kronoloji (Zaman Bilimi); Araştıran döneme ait olayları bir sıralama ve düzen çerçevesinde araştırılmasını yapıp bir sıralama oluşturan bilim dalıdır.
6. Sosyoloji (Toplum Bilimi); toplumun incelenmesi ve bu incelenme esnasında meydana gelen olayların bağlı olduğu genel kuralların araştırılması ayrıca oluşturulan kurum ve kuruluşların dönemin insanının üstündeki etkilerini araştıran bilim dalıdır
7. Diplomatik (Siyasi Belgeler); Devlet, toplum yâda herhangi bir kurum ve kuruluşun yazışma esnasında kullandığı dil, belge gibi konuların şekil ve içerik açısından araştırmasını öngören bilim dalıdır.
8. Hukuk; Herhangi bir kültürün kültürel, sosyal veya iktisadi yapısı hakkında bilgiler içermektedir. Dönemin hukuk kurallarının anlaşılması acısından tarihe yardımcı bilim dalıdır.
9. Edebiyat; Dönemin olay ve olgularını duygu ve düşüncelerini yazıya ve sözlü bir şekilde aktarılması ile meydana gelen bir bilim dalıdır. Olayların anlaşılması acısından önemli bir yer tutan edebiyat, tarihi yardımcı bilim dallarından biridir
10. İstatistik; veri ve kaynakları toplayıp ortaya çıkan sonuçları istatistiksel bir bicimde inceleyen birim dalıdır
11. Ekoloji; Canlı varlıkların birbiriyle etkileşimi ve kaynaşma sürecini inceleyen bilim dalıdır.
12. Heraldik (Arma Bilimi); devlet, kurum ve kuruluşların arma yapılarını inceleyen bilim dalıdır.
13. Sigilografya (Mühür Bilimi); devlet, kurum ve kuruluşların mühürlerinin incelenmesini sağlayıp yapısal ve görsel sekli hakkında bilgiler sunarak tarihe yardımcı bilim dalıdır.
14. Sanat Tarihi; arkeolojik metotları kullanarak insanlık tarihine kazandırılan eserlerin incelenmesinde tarihe yardımcı olan bilim dalıdır.
15. Toponomi (Yer Adları Bilimi); yer ve mekân adlarının incelenmesini sağlayıp tarihe yardımcı olan bilim dalıdır.
